__________________________________________________________________________________

VRAGEN van het raadslid Kraanen en Schulten (BPA) inzake veel meer TBS-ers in Amersfoort gedaan overeenkomstig artikel 43 van het reglement van orde voor vergaderingen van de gemeenteraad van Amersfoort (CST , nr. 2526286; ontvangen d.d. 11 september 2007).

ANTWOORD van burgemeester en wethouders (verzonden d.d. 9 oktober 2007)

__________________________________________________________________________________

Toelichting: veel meer TBS-ers in Amersfoort

Op het complex van Hebron ( op de rand van Amersfoort richting Soesterberg ) zijn thans al tijdelijk twee groepen van veertien TBS-ers gehuisvest in De Voorde.

De Voorde is echter een normale half-open psychiatrische instelling, maar zij heeft voor deze opvang van TBS-ers een speciale ( tijdelijke ) ontheffings-vergunning gekregen van de overheid

De BPA heeft begrepen dat er thans grote nieuwbouw plannen zijn voor een veel groter TBS-gebouw op hetzelfde complex van Hebron, voor tenminste twee groepen van negentig TBS-ers.

Omwonende maken zich nu al zorgen en gezien de nodige ontsnappingen uit andere TBS klinieken elders in het land, is dit volgens de BPA een kwestie die goed overdacht moet worden, waarbij bevolking en gemeenteraad op basis reeds genomen ambtelijke besluiten en technisch-juridische besluitvorming niet voor een voldongen feit mogen worden gesteld.

Maar niet alleen omwonenden maken zich zorgen. 

In de onmiddellijke nabijheid van de nieuwe TBS-kliniek De Voorde bevindt zich sinds jaar en dag een zeer grote zorginstelling voor de opvang en zorg van mensen die psychiatrische behandeling nodig hebben. Door de jaren heen is de omgeving vertrouwd geraakt met de patiënten die in het kader van hun terugkeer in het dagelijkse leven zo veel mogelijk vrij moeten kunnen deelnemen aan het openbare leven.

Bij omwonenden kunnen de patiënten van Zon en Schild op sympathie en begrip rekenen. Sprake is evenwel van een breekbaar sociaal evenwicht , dat makkelijk verstoord kan worden door incidenten met TBS-ers die om criminele ontsporingen (dwang)verpleging behoeven.

Dat kan groeiende onzekerheid, angst en argwaan teweegbrengen.

Op de tolerantie en het onderscheidingsvermogen van omwonenden wordt op de manier een wel heel groot beroep gedaan. Angst en argwaangevoelens die naar onze overtuiging ook bij cliënten van Zon en Schild zullen leven, los nog van het feit dat deze cliënten ten onrechte de dupe kunnen worden van negatieve beeldvorming en stigmatisering. 

De nodige nieuwbouw kan – volgens de BPA - niet met een tijdelijke ontheffing en daarom hebben we hierover wat vragen.  Tenslotte weet de gemeenteraad van Amersfoort nog steeds van niets.

Vraag 1:

Is het College van de nieuwe plannen op de hoogte?

Antwoord 1:

Ja

Het College is op de hoogte van de nieuwbouwplannen, maar wil daarbij opmerken dat in de hierboven opgenomen inleiding op uw vragen wordt uitgegaan van foutieve veronderstellingen.

Symfora heeft zelf het iniatief genomen het college te informeren over de uitbreiding zodat we hier in een vroegtijdig stadium bij betrokken waren.

Het gaat om een uitbreiding met 40 plaatsen. De huidige afdeling De Voorde (in gebouw Hebron) bestaat al vijf jaar en huisvest 10 patienten. Gecombineerd met de uitbreiding kan de afdeling De Voorde straks 50 patienten herbergen.

Het betreft plaatsen die door het Ministerie van Justitie aan Symfora zijn toegekend voor de regio Oostelijk Utrecht omdat in deze regio een tekort aan dergelijke plaatsen is. Het aantal sluit aan op de vraag die er in de regio naar is.

Vraag 2:

Zijn er volgens het college voldoende veiligheidsmaatregelen genomen in deze nieuwbouwplannen/bouwvergunning voor een gesloten en maximaal beveiligde TBS-kliniek zo vlak bij de stad Amersfoort?

Vraag 3:

Welke aanvullende veiligheids maatregelen heeft het college genomen t.b.v. de huidige bewoners van de normale half-open psychiatrische instelling en voor de directe en indirecte omwonende ?

Antwoord 2 en 3:

De patienten die op afdeling De Voorde worden behandeld zijn gestabiliseerde patienten, waarbij het risico niet hoog is en de risicosignalering bekend is. Deze patiënten zijn al jarenlang behandeld in de Van der Hoevenkliniek en worden in De Voorde voorbereid op de overgang naar de ‘gewone’ psychiatrie.

De werkwijze in het gebouw is ingericht volgens een behandelmethode; de behandeling vindt plaats en is gericht op actief ingrijpen. Dit is een werkwijze waarmee Symfore ervaring heeft. De instelling heeft aangegeven vertrouwen te hebben in deze werkwijze en dat de behandeling en werkwijze voldoende garantie biedt voor een niet overlastgevend verblijf en een veilige woonomgeving. Ze zal dit ook intensief volgen en de bereidheid is uitgesproken tijdig – in overleg met politie - eventuele noodzakelijke maatregelen te nemen voor extra beveiliging.

Vraag 4:

Deelt het college de zorg van de BPA dat gelet op de aanwezige grote psychiatrische zorginstelling (Zon en Schild) het breekbare sociale evenwicht dat met de omwonenden is ontstaan als gevolg van de komst van (nog meer) TBS-patiënten dreigt te worden verstoord?

Antwoord 4:

De afgelopen 5 jaar heeft zich geen enkel incident voorgedaan met De Voorde-patienten en de ervaringen wijzen dus niet in die richting.

Vraag 5:

Deelt u onze zorg dat normale cliënten van Zon en Schild  ten onrechte kunnen worden vereenzelvigd met TBS- patienten hetgeen stigmatisering in de hand werkt en angstgevoelens en argwaan zowel onder patiënten als omwonenden aanwakkert?

Antwoord 5:

Het gaat om mensen die in feite (weer) “normale cliënten” worden. Voor alle categorieën cliënten/patiënten en omwonenden geldt dat zorgvuldigheid en correctheid in de berichtgeving in deze gevoelige materie van groot belang is om angstgevoelens en argwaan tegen te gaan.

Overigens nodigt Zon & Schild  2 keer per jaar alle omwonenden uit om hen te informeren over ontwikkelingen en om van hen te horen of er problemen zijn. De genoemde uitbreiding van Afdeling De Voorde naar 50 plaatsen is daar in het afgelopen jaar al een paar keer aan bod geweest. De instelling heeft van de mensen die aanwezig waren bij die bijeenkomsten niet gehoord dat zij zich zorgen maken over de uitbreiding.

Vraag 6:

Is het College met de BPA fractie van mening dat een instelling met een dusdanige omvang, eigenlijk niet binnen stadsgrenzen thuis hoort?

Antwoord 6:

Zon & Schild is al meer dan 75 jaar op die plek gevestigd. In het verleden was de capaciteit circa 900 patiënten (soms hebben er wel 1600 patiënten verbleven). Voor nu en de toekomst wordt uitgegaan van circa 500 patiënten. De uitbreiding van afdeling De Voorde is dus relatief.

Vraag 7: Wil het College alsnog bezwaar gaan maken bij Justitie tegen de komst van een dergelijk instelling?

Antwoord 7:

Nee, daartoe wordt geen aanleiding gezien.